حاشیه سازی در حکمرانی و ...

خبرگزاری فارس، یادداشت- قاسم جعفری: جوانی می گفت زمانی گرفتار یک بازی رایانه ای جذاب بودم یک بار دیدم سی هزار نفر در حال رقابت اند و من نفر اولم . اندکی گذشت که سیل پیام های تحسین و تمجید به سویم روانه شد تو چقدر نابغه ای! تو سرآمدی! راز موفقیت ات را به ما هم بگو و... من هم از سر خامی مشغول پاسخ احساسات مخاطبان شدم که کمتر از دقایقی دریافتم صدها بلکه هزاران نفر از رقیبان مرا پشت سر گذاشته اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این داستانک طبعا گویاترین بیان در شرح مضرات غفلت از اصول و اشتغال به حاشیه هاست. مساله آنجا سوگ ناک می شود که افراد و اشخاصی در مقام حکمرانی گرفتار چنین مصیبتی شوند.

اولا باید اذعان کرد که در طی چند دهه طلایی که از عمر با برکت انقلاب اسلامی می گذرد صدها و هزاران مسوول و مدیر مخلص، متخصص و متعهد در جای جای این مرز و بوم به تاسی از بزرگان دین و آیین، بار امانت بر دوش کشیده اند و خویش را جز خدمتگزار مردم ندیده اند اما قصه پر غصه شرذمه ای را باید برای عبرت سرود که هماره خود را با حربه هایی نقل محافل و نقل زبان ها و قلم ها و ماده و ملاط رسانه ها ساخته اند. همانانی که به تعبیر قرآن مفسده آفرین‌اند اما خود را مصلح می پندارند.

باری سخن از حاشیه سازی است که در مقوله حکمرانی ماجرایی پر بی مصداق نیست؛ برخی متولیان امور چون بر کرسی می نشینند بیش از پرداختن به مسوولیت ها و رسالت های بر دوش نهاده ، شاخ و برگ ها را می پرورانند. اظهار فضل کردن ها، نقطه پرگار رسانه ها شدن، به حریفان و ناقدان طعنه زدن، نوچه پروری و متملق آفرینی و خلاصه با کام جویی از موقعیت رسمی و اجتماعی و بودجه و امکانات بیت المال با ترفندهای به ظاهر موجه و قانونی در پوستین این و آن فتادن لایه هایی از همین متن گریزی و حاشیه پیمایی هاست.

رهبر حکیم انقلاب در خطبه‌های پرمعنای عید فطر امسال به مثابه دیدبان روشن بین انقلاب این عارضه نامیمون را برای مسوولان قوا و سطوح مختلف به خوبی تبیین کردند: ««یک راهبرد مهمّ دیگر، تمرکز بر حلّ مسائل و سرگرم نشدن و مشغول نشدن به حواشی است. حواشی ایجاد می‌شود؛ همیشه هم دشمن نیست که حاشیه ایجاد می‌کند؛ گاهی از روی غفلت و با عوامل گوناگون و انگیزه‌های گوناگون، یک حواشی‌ای در اطراف یک کاری، یک حرکتی، یک شخصی، یک مدیری ایجاد می‌شود؛ سرگرم این حواشی نباید شد. نه مردم به این حواشی اهمّیّت بدهند، نه مسئولان خودشان را مشغول کنند؛ [همه] متمرکز بشوند روی مسائل اساسی کشور».

صاحب این قلم بر خود فریضه دید که در وسع بضاعت مزجاتش نکاتی مرتبط را با مخاطبان فهیم در میان بگذارد.

* حاشیه رفتن گاه چنان بد عاقبت است که به بیان امیر المومنین ع فروپاشی دولت ها را در پی دارد ؛ فرمود : «« یُسْتَدَلُّ عَلَی اِدبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ: تَضییعِ الاُصولِ وَ التَّمَسُّکِ بِالفُرُوعِ وَ َتقدیمِ الاَراذِلِ وَ تَاخیرِ الاَفاضِلِ» (غرر الحکم، ص 342) پرداختن به فروع یعنی نادیده گرفتن اولویت ها و به عبارتی همان ترجیح حاشیه بر متن.

* پرداخت به حواشی اگر ناشی از سبق تصمیم و عامدانه و به منظور برنامه ها و اهداف خاصی نباشد نشانه غفلت ، ناشیگری و جهل و بی تجربگی است.

* این کار ناهنجار عموما برای تفره رفتن از مسوولیت ، عدم پاسخگویی مساله آفرینی مداوم ، بزرگ نمایی حوادث و نواقص اجرایی و رد گم کنی از آنچه که دانستنش ضروری است انجام می شود.

* سوء ظن مسوولان ملی و محلی به هم و حمل بر سیاسی کاری رفتارهای متقابل طبعا به چنین مفهوم نامیمونی به شدت دامن می زند.

- مثلا انتخاباتی و تبلیغاتی دانستن تلاش های هم، این که یک بخشدار یا فرماندار که کار طبیعی نماینده مجلس در سرکشی به حوزه انتخاباتی را چنان پندارد و یا نماینده رفت و آمد استاندار و فرماندار و... را رقیب انگاری کند به همین معناست.

 * سوء استفاده یا بهره گیری غیرحرفه‌ای از ظرفیت قانونی مثلا تذکرات متراکم پرحجم و روان خراش به مسوولان یا سوال استیضاح های پی در پی که برخی نمایندگان سلسه‌وار بدان می پردازند یا در نقطه مقابل این که برخی مسوولان اجرایی به جا ترین اقدامات نمایندگانی وزین را برنتابند دگر سوی همین رشته محسوب می شود.

* یکی از حواشی متهم به کم کاری کردن یکدیگر یا مقصر جلوه دادن طرف مقابل در ناکامی‌های احتمالی برنامه ها یا پروژه هایی است که یکی از طرفین یا هر دو آن را نسبت به سرنوشت کاری و سیاسی خود اثرگذار می داند.

نمونه قابل ذکر را در ماجرای مردمی سازی یارانه و افت و خیزهای ناشی از آن می‌شود دید که برخی در صددند بگویند ما از اول مخالف بودیم یا لااقل در شیوه اجرا نظر متفاوتی داشتیم.

* از مصادیق حاشیه سازی جر و بحث حول محور شخصیت ها و یا برخی مسوولان است: 

- مثلا فلان وزیر سوگلی رییس جمهور است باید زمین بخورد.

- هر نوع حمایت یک نماینده از عملکرد دولت را وکیل الدوله تلقی کردن آن.

* عدم جامع نگری به مقوله ها تقویت حاشیه هاست مثل تک عاملی دیدن بسیاری از پدیده های حکمرانی ، اجتماعی و اقتصادی و..

* نخواندن دست دشمن در فرایندها باعث گرفتاری در فروع و شاخه ها می شود. باید بسیار مراقب بود بعدی از جنگ ترکیبی جاری دشمنان علیه نظام و مردم مومن ما همین است که مسوولان به خود مشغول شوند و همدیگر را ملامت و تخریب نمایند.

* ترجیح گفتگوی تریبونی و رسانه ‌ی با طرف مقابل به جای گفتمان های حکیمانه و سازنده و تعاملات حل المسائلی یک پایه مهم بنیان ویرانگر حاشیه پردازی هاست .

* شیطنت های رسانه ای در ماجراسازی با تحریف معنوی، تقطیع، تحلیل ناصواب، تاویل به رای و.. قطعا سوخت آتش زای شراره فتنه اشتغال به حاشیه هاست.

* نبود برنامه‌ریزی عالمانه در حکمرانی و فقدان نگاه مساله یابی و اولویت بندی مسائل و اجرا بر مبنای نقشه اجرایی راه می تواند متولیان را در تله روزمرگی و حواشی گرفتار سازد.

* نبود نگاه آرمانگرایی توام با واقع بینی و دمیدن در انتظارات فزاینده در موارد مرتبط با مسائل حیطه مسوولیت یا حوزه انتخابیه از مصادیق بارز اهتمام به حواشی و ترک موضوعات اساسی است.

* رهبری نسخه اصلی درمان درد بغرنج حاشیه گرایی را در توجه به ظرفیت قانون اساسی می دانند.

به تعبیری قانون اساسی حدود اختیارات و محدودیت‌های قوای مختلف را روشن کرده است. مثلا به صراحت از استقلال قوا در اصل ۵۲ حرف زده است یعنی همان گونه که قانون گذاری حق انحصاری مجلس است عدم دخالت در اجرا و انتصابات از سوی نمایندگان محترم تکلیف سلبی آنان است گر چه رهبری بهره گیره از ظرفیت مشورتی منتخبان ملت در عزل و نصب ها را وظیفه مدیران اجرایی دانستند و طبعا حسن اهتمام به امتثال آن موجب صلاح و فلاح خواهد بود.

البته تشخیص درست مرز میان مشورت و دخالت در اجرا متضمن هنرمندی و درایت طرفین است.

* برخی انگار موجودیتشان در حاشیه سازی است بنابراین تصمیم سازان و تصمیم گیران در قوا و بخش‌های مختلف باید مراقب میدان داری چنین عناصری باشند. مثلا فردی که به عدم ساخت یا تکمیل فرضا چهل کیلومتر جاده در حوزه انتخابیه‌اش از تریبون مجلس یا از خلال رسانه ها با حرف از عدم کفایت رییس جمهور معرکه گیری می‌کند معلوم است که یا خیرخواه نیست یا خیرخواهی اش مصداق دوستی خاله خرسه است.

* یکی از عوامل حاشیه سازی مسوولان ضعف بهره مندی افراد از دانش پارلمانی است و نیز نبود استعداد و ادب نقد عالمانه و قرین به احترام نسبت به شخص یا دستگاه مورد نقد.

در این خصوص راه حل اساسی توجه توامان به قانون و اخلاق است.

* عوام گرایی و چشمداشت به محبوبیت در جامعه و یا تلاش برای جلب آرای مخاطبان تشدید کننده حاشیه گرایی مفرط است. اگر به این سخن نغز جان و دل بسپاریم که گفته اند: « کاری کنیم که بماند نه کاری کنیم که بمانیم ».

* وجود مشاوران غیر شایسته و یا اطرافیان متعصب و زیاده خواه پیرامون مسوولان در واقع سوختی بر روی آتش حاشیه سازی است.خوشا آنانی که با کیاست ایمانی و به مصداق فراست مومن و نگاهش با نور الهی در کم ترین فرصت طیب را از خبیث تشخیص دهند و دامن خود را از پیرایه چنین آلایش هایی پاک سازند .باید پذیرفت که خود محوری و ترجیح منافع شخصی و گروهی بر منافع ملی از موجبات حاشیه سازی است.

* خود کامل پنداری و دیگران را جاهل، بی تجربه یا ناتوان دیدن در انجام امور محوله خواسته یا ناخواسته به بن بستی می رسد که نامش حاشیه سازی است.

* فراموش نکنیم نبود ظرفیت نقد پذیری در حوزه مسوولیت ها هر مسوولی را بر آن می دارد که با طرح مطالب سره و ناسره و حاشیه‌های رنگارنگ برای توجیه ناکامی‌ها و عدم تحقق وعده‌هایش عواملی خارج از اراده و توان خود بجوید و اصطلاحا فرافکنی پیشه کند.

البته بدون ارزشگذاری قضاوت نهایی را بر عهده مخاطبان وا می نهم تا خود داوری کنند که عوامل و عناصر حاشیه سازی و افزایش هزینه حکمرانی چه طیف ها جریانات اشخاص حقیقی، حقوقی هستند و حصه هر کدام چقدر است.

در پایان خوب است بدانیم ناخدای کشتی انقلاب و پیر میدان‌دار عشق و حماسه حقیقتا ناصح امین و خیرخواه بوم و بر و ملک و ملت بوده اند و نجاح و فلاح همگان در عمل به نسخه اوست که فرمود از حاشیه بپرهیزید و به مسائل اساسی مملکت بپردازید.

حسن ختام آن که حکیمان و صاحبان طبع ظریف گفته اند:

ألا یا ایها الطلاب ناشی

علیکم بالمتون لا بالحواشی.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: قاسم جعفری حاشیه سازی رهبر انقلاب حاشیه سازی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۹۵۰۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نوازی: بازیکنان استقلال استثنایی هستند

به گزارش "ورزش سه"، محمد نوازی مربی تیم فوتبال استقلال پس از پیروزی این تیم مقابل ذوب آهن از عملکرد بازیکنان این تیم تقدیر کرد و گفتگوی کوتاهی با خبرنگاران حاضر در میکسدزون انجام داد.

نوازی در ابتدای صحبت‌های خود با تمجید از بازیکنان استقلال گفت: بازیکنان ما استثنایی بودند و عملکرد خوبی داشتند، درسته که گل دریافت کردیم و عقب افتادیم اما جانانه بازی کردند و توانستند نتیجه را برگردانند.

ویدئو: 332101

او در ادامه با قدردانی از تماشاگران حاضر در ورزشگاه گفت: از هوادارانمان تشکر می‌کنم که پشت تیم بودند و در ورزشگاه حضور پیدا کردند.

نوازی نسبت به حواشی ایجاد شده در پایان مسابقه واکنش نشان داد و گفت: حواشی‌ همیشه هست و چیز خاصی نبود!